Anna Dymna to jedna z najbardziej cenionych postaci polskiej kultury – aktorka filmowa i teatralna, charyzmatyczna osobowość sceny, ale też kobieta o ogromnym sercu. Od ponad pięćdziesięciu lat związana ze Starym Teatrem w Krakowie, gdzie zagrała dziesiątki ról, a od 2003 roku znana także jako założycielka i prezes Fundacji „Mimo Wszystko”. Jej życie to nie tylko wielkie kreacje aktorskie, ale też działalność społeczna, która zmienia realnie świat osób z niepełnosprawnościami.

Studia i droga do Starego Teatru

Anna Dymna (z domu Dziadyk) urodziła się 20 lipca 1951 roku w Legnicy. Już w wieku kilkunastu lat wiedziała, że chce związać życie z teatrem. W 1969 roku rozpoczęła naukę w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Krakowie, a dyplom uzyskała w 1973 roku. To właśnie ten rok stał się dla niej przełomowy – zagrała wtedy Marysię w ekranizacji „Wesela” Andrzeja Wajdy i została na stałe związana ze Starym Teatrem w Krakowie. Od tego momentu jej kariera zaczęła nabierać tempa, a scena stała się drugim domem.

Od „Sami Swoi” po „Excentryków” – role filmowe i telewizyjne

Choć zagrała wiele znaczących ról teatralnych (m.in. w Republice marzeń, Isia i Chochoł, Wyspiański), widzowie kochają ją za role filmowe. W Kochaj albo rzuć, trzeciej części kultowej sagi o Pawlaku i Kargulu (Sami Swoi), zagrała piękną Anię. Na małym ekranie występowała w licznych spektaklach Teatru Telewizji – m.in. w Słonecznej stronie ulicy i Gospodyni.

W 2015 roku pojawiła się w filmie Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy w reżyserii Janusza Majewskiego, co było ukłonem w stronę jej filmowego dorobku. Grała u najwybitniejszych reżyserów – Wajdy, Majewskiego, Sylwestra Chęcińskiego. Była też nominowana i nagradzana na festiwalach filmów i festiwalach sztuki aktorskiej.

Teatr – serce Anny Dymnej

Stary Teatr w Krakowie to jej drugi dom. Zagrała tam m.in. Adelię, Isię, Chochoła, Marynię. Regularnie występowała na Opolskich Konfrontacjach Teatralnych, Kaliskich Spotkaniach Teatralnych czy Ogólnopolskim Festiwalu Sztuki Aktorskiej. Zdobywała nagrody aktorskie za rolę kobiecą, m.in. „Najlepszą kobiecą rolę sezonu”, czy dyplomy honorowe za zwycięstwo w plebiscytach. W 2020 roku otrzymała honoris causa Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie za „działalność na rzecz potrzebujących pomocy”.

Fundacja „Mimo Wszystko” – pomoc z serca

W 2003 roku założyła Fundację „Mimo Wszystko”, która do dziś pomaga osobom niepełnosprawnym intelektualnie i ruchowo. Organizuje festiwale, warsztaty, turnusy rehabilitacyjne. Tworzy miejsca pracy dla swoich podopiecznych i nieustannie nagłaśnia ich potrzeby. Dymna nie występuje tu jako ambasador – ona jest twarzą, siłą i duszą całej organizacji.

Fundacja działa nieprzerwanie od ponad 20 lat. Ma swoje ośrodki w Radwanowicach i Lubiatowie, współpracuje z Bratem Albertem i wieloma innymi podmiotami. Anna Dymna jest jej motorem – osobiście pojawia się na wydarzeniach, prowadzi rozmowy, wspiera potrzebujących. W 2001 roku rozpoczęła w Telewizji Polskiej cykl programów Spotkajmy się, gdzie rozmawia z osobami z niepełnosprawnościami – bez czułostkowości, bez dystansu.

 

 

Krakowski Salon Poezji Anny Dymnej

Krakowski Salon Poezji powstał z inicjatywy Anny Dymnej w 2002 roku w Teatrze im. Juliusza Słowackiego. Od ponad dwóch dekad co niedzielę przyciąga miłośników literatury, którzy słuchają wierszy w interpretacjach wybitnych aktorów, przy akompaniamencie muzyki na żywo. Formuła okazała się na tyle inspirująca, że dziś Salony działają także w innych miastach Polski i za granicą – m.in. w Warszawie, Gdańsku, Dublinie czy Wiedniu. W 2025 roku inicjatywa Anny Dymnej nadal ma się świetnie – jubileuszowe edycje pokazują, że poezja w Krakowie wciąż potrafi gromadzić pełne sale i tworzyć unikalną przestrzeń spotkania słowa z muzyką.

Odznaczenia i zaszczyty – wyrazy uznania dla artystki i humanistki

Anna Dymna została uhonorowana wieloma prestiżowymi odznaczeniami, które podkreślają jej wkład w kulturę i działalność społeczną:

• 1989 – Srebrny Krzyż Zasługi

• 2004 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski

• 2005 – Złoty Medal „Gloria Artis” dla kultury

• 2014 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

• 2002 – Order Uśmiechu

• 2005 – Order Ecce Homo

• 2007 – Medal „Milito Pro Christo”

• 2009 – Odznaka „Honoris Gratia” i nagroda „Pro Infantis Bono”

• 2024 – Honorowa Obywatelka Krakowa

To lista, która pokazuje, że jej sztuka i empatia zostały dostrzeżone i docenione na wielu poziomach. 

Życie prywatne 

Anna Dymna była trzykrotnie mężatką — każdy z tych związków odegrał kluczową rolę w jej życiu. Pierwszym mężem był Wiesław Dymny, poeta i artysta Piwnicy pod Baranami (1971–1978); jego tragiczna śmierć pozostawiła trwały ślad w jej sercu. W 1983 poślubiła Zbigniewa Szotę, fizjoterapeutę, z którym ma syna Michała (ur. 1986); małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1989. Od lat 90. jej życiowym partnerem i mężem jest Krzysztof Orzechowski, aktor i reżyser teatralny.⁣

Związana całe życie z Krakowem – mieszka tu, pracuje, działa społecznie.

 

 

Co teraz robi Anna Dymna?

Nie przestaje. Wciąż występuje w spektaklach – ostatnio można było zobaczyć ją w Wyspiańskim i Republice marzeń w Starym Teatrze. Prowadzi Fundację, nagrywa programy, organizuje wydarzenia. Jest regularnie zapraszana na festiwale – m.in. Festiwal Aktorstwa Filmowego czy Ogólnopolski Festiwal Kultury Polskiej. W 2020 roku znalazła się w Złotej Piątce Telerzeczypospolitej jako jedna z najbardziej zasłużonych osób polskiej twórczości telewizyjnej.

Anna Dymna to przykład na to, że można być wybitnym aktorem i jeszcze lepszym człowiekiem. Jej kariera to podróż przez pół wieku polskiego kina i teatru, a działalność społeczna – lekcja empatii, której wszyscy moglibyśmy się od niej uczyć.